Mơ ước lớn nhất của tất cả các bậc cha
mẹ là con mình lớn lên sống một cuộc đời hạnh phúc và thành công. Hẳn ai
cũng biết rõ rằng thành tích học tập ở trường không phải là điều kiện
cần và đủ để trẻ thành công trên đường đời. Trong cuộc sống ta gặp không
thiếu gì người tài trí với những tấm bằng chói lọi nhưng họ vẫn thất
bại trong cuộc sống như thường. Có lẽ cái họ thiếu là niềm tin vào bản
thân để theo đuổi ước mơ và vượt qua mọi khó khăn trở ngại. Những phẩm
chất này chỉ có thể có được từ lòng tự trọng thật sự và ý thức về giá
trị của mình.
Trong các khóa đào tạo dành cho tuổi teen, chúng tôi luôn nhấn mạnh rằng lòng tự trọng của các em chính là nền tảng cho thành công của chúng trong tương lai. Đạt
được điểm mười tuyệt đối ư, cũng chẳng có ích gì nếu bạn không đủ tự
tin để khai thác hết khả năng của mình và để áp dụng một cách linh hoạt
và hiệu quả mớ kiến thức học được trên ghế nhà trường và trong sách vở.
Điều đáng buồn là nhiều đứa trẻ rất thông minh nhưng lại hết sức tự ti,
không biết rõ giá trị của mình, điều này đặc biệt đúng với những trẻ em
đến từ nền văn hóa Á Đông.
Mỗi năm,
chúng tôi góp phần đào tạo hàng chục ngàn trẻ em đến từ khắp nơi trên
thế giới và sự khác biệt trong mức độ tự tin giữa những đứa trẻ thuộc
các nền văn hóa khác nhau là rất đáng kể. Ví dụ, ở Việt Nam và thậm chí
cả Singapore, rất ít bàn tay giơ lên khi thầy giáo kêu gọi học sinh đặt
câu hỏi hay trả lời câu hỏi. Nhiều em có tâm lý sợ “nổi bật” trong đám
đông hay sợ phạm lỗi nên thường án binh bất động. Trái lại, các học sinh
Âu – Mỹ lập tức giơ tay ngay khi chúng biết câu trả lời, và không ngại
đặt ra những câu hỏi có thể bị cho là “ngớ ngẩn”. Ngay trong ngôi trường
nổi tiếng thế giới như NUS (National University of Singapore) thì
thường là sinh viên các nước Âu – Mỹ hăng hái phát biểu ý kiến chứ không
phải là sinh viên Châu Á.
Đó là một
trong những lý do chính giải thích tại sao những công việc quan trọng
hàng đầu ở các công ty đa quốc gia thường được giao vào tay người phương
Tây. Thiên hạ dựa vào hiện tượng đó mà cho rằng người Âu – Mỹ nói chung
sáng tạo hơn, năng động hơn và giao tiếp tốt hơn.
Chúng
ta biết chắc rằng người Châu Á cũng có năng lực, cũng thông minh tài
giỏi không kém gì người Âu, người Mỹ, thậm chí tôi tin rằng, người Á
Đông chúng ta còn chăm chỉ làm việc hơn; chỉ khác nhau ở chỗ chúng ta
không đủ tự tin để tiếp thị bản thân tốt như những người bạn phương Tây.
Kết quả là chúng ta có chiều hướng bị rớt lại trên con đường giành
những công việc tốt hoặc lợi thế trong thương trường.
Trong những lần tham gia tuyển dụng nhân sự cho một số công ty, một trong những câu hỏi mà chúng tôi đặt ra là, “Bạn nghĩ mình có đủ khả năng đảm nhiệm vai trò và đáp ứng đòi hỏi của công việc này không?”, câu trả lời mà chúng tôi thường nhận được từ những người Châu Á là những câu nói ấp úng, ngập ngừng, “Ừm… dạ tôi cũng cho là như vậy… tôi sẽ cố hết sức”. Trong khi ấy, với người Âu – Mỹ, chúng tôi nhận được những câu trả lời quả quyết dõng dạc, “Dĩ
nhiên! Tôi là người thích hợp nhất cho công việc này! Tôi làm việc nhóm
rất tốt, biết phối hợp tốt với đồng đội và tôi tin rằng mình có thể đạt
kết quả cao…”. Giả sử những ứng viên này có bằng cấp và thực lực
ngang nhau, bạn sẽ chọn người nào? Người khiêm tốn hơn hay người tự tin
vào bản thân hơn? Đáng tiếc, xu hướng tuyển dụng nhân sự ngày nay không
đánh giá cao đức khiêm tốn của người dự tuyển mà quan tâm đến sự tự tin
và khả năng tiếp thị. (Nếu bạn không thể tiếp thị bản thân tốt thì làm
sao có thể hy vọng bạn tiếp thị tốt sản phẩm hay dịch vụ của công ty
được!)
Với tư cách là những diễn giả
có sức truyền cảm và lôi cuốn người nghe trong khu vực Đông Nam Á, nhóm
chúng tôi phát hiện ra rằng chúng tôi là một trong số ít người Đông Á có
tiếng tăm trong một lĩnh vực mà người Âu – Mỹ chiếm ưu thế, nếu không
muốn nói là áp đảo. Một lần nữa, chúng ta vấp phải một sự thật đáng buồn
là nhiều người Châu Á có đủ kiến thức và niềm đam mê để chia sẻ, nhưng
lại thiếu đi sự tự tin để đứng lên chinh phục đám đông.
Vì
thế, nếu bạn thật sự mong muốn trang bị cho con cái những hành trang
cần thiết để thành công trong học đường và cuộc sống, bạn phải bắt đầu
bằng cách khơi dậy và nuôi dưỡng lòng tự tin và ý thức về giá trị bản
thân nơi con trẻ.